DRIELUIK OVER TOERISTISCHE DRAAGKRACHT DEEL 1
Samenvatting: Drieluik over toeristische draagkracht | deel 1
Hoe langer hoe meer wordt duidelijk dat groei van stedelijk toerisme niet uitsluitend positieve effecten heeft op een stad. De economische voordelen voor de stad en de groei van werkgelegenheid voor laagopgeleiden worden vaak genoemd als reden om het toerisme te omarmen. Maar daar tegenover staan effecten die op de langere termijn ten koste van de aantrekkelijkheid van een stad kunnen gaan. Niet alleen voor bewoners, maar ook voor bepaalde groepen bezoekers. De toeristische draagkracht van buurten is niet onbeperkt.
In een pilot-onderzoek ben ik nagegaan hoe bewoners van de Amsterdamse Felix Meritis-buurt de invloed van het groeiend toerisme op de leefbaarheid van hun buurt ervaren. Anders gezegd: hoe is het gesteld met de toeristische draagkracht van de buurt?
Nagenoeg alle bewoners ervaren een sterke toename van de drukte in het algemeen. Het voetgangers- en fietsverkeer in de nauwe winkelstraatjes is sterk toegenomen en steeds meer buurtwinkels hebben plaats gemaakt voor weinig onderscheidende kledingwinkels en eettentjes. Ook maken bewoners zich zorgen over de toename van hotels en, meer nog, van short stay en Airbnb. Die toename heeft gevolgen voor de leefbaarheid en sociale cohesie in de buurt. En tot slot hebben veel bewoners het over de ‘verpretparking’ van hun buurt.
Vervolgens is gekeken naar de emotie bij (irritatiedrempel) en reactie op (tolerantiegrens) de ervaringen. Voor heel veel bewoners is de irritatiedrempel (bijna) bereikt, maar dat geldt nog niet voor de tolerantiegrens. De buurt behoort daarmee tot het type ‘risicobuurt’. Wanneer de irritatiedrempel voor de meeste bewoners nog niet bereikt was, had de buurt tot het type ‘aandachtsbuurt’ behoord. Wanneer de tolerantiegrens voor de meeste bewoners óók was overschreden, zou het een ‘gekantelde buurt’ zijn geweest.
Meer aandacht voor het bewonersperspectief op de groei van toerisme kan voorkomen dat het kantelpunt voor toeristische draagkracht van een buurt wordt bereikt.